Coincidindo coa manifestación contra ENCE en Pontevedra o próxima 13 de Xuño, organizacións sociais de Uruguai e o Estado español pronúncianse sobre a venda das operacións do Grupo ENCE en Uruguai, denunciando os impactos sociais e ambientais que ENCE xerou nos últimos 10 anos no país sulamericano.

O pasado 18 de Maio a papeleira sueco-finlandesa Stora-Enso e a chilena Arauco anunciaron a compra das accións maioritarias das operacións da española ENCE en Uruguai por un valor de 253 millóns de Euros, os cais inclúen unha débeda de 33 millóns de Euros. A venda inclúe a adquisición de 130.000 hectáreas de terras e plantacións, 6.000 hectáreas de terras arrendadas, así como a totalidade das sociedades uruguaias propiedade de ENCE: Eufores S.A., Celulosa, Energía Punta Pereira S.A. e Zona Franca Punta Pereira S.A. Coa devandita venda, Arauco/StoraEnso converteranse na principal empresa forestal en Uruguai.

Ante esta nova, organizacións da sociedade civil do Estado español expresan a súa crecente preocupación pola omisión nesta operación dos custos sociais e ambientais xerados por ENCE no país sulamericano desde hai 10 anos. De feito, unha extensa rede de organizacións de Uruguai e o Estado español denunciaron contínua e publicamente tanto os impactos socioambientales que reflicten unha total irresponsabilidade social corporativa demostrada por ENCE no seu actuar en Uruguai, como os posibeis danos que causaría o proxecto dunha nova planta de celulosa en Punta Pereira. Para o devandito proxecto, a Compañía Española de Seguros de Crédito á Exportación (CESCE) contemplara desde 2007 brindar apoio, con fundos públicos. Véxase por exemplo a carta ao goberno español enviada por 89 organizacións respecto diso en abril de 2008.

Entre os principais impactos sociais e ambientais non recoñecidos nen reparados por ENCE en Uruguai destacan:

  • Incremento do despoboamento rural, incluíndo a familias produtoras rurais que deberon vender os seus campos ao verse rodeados polas plantacións de ENCE, ao quedar sen auga e sufrir o impacto da proliferación de pragas (causadas polos monocultivos forestais) que afectaron ás súas producións agropecuarias.
  • Aumento do desemprego e da precariedade laboral, posto que dos escasos postos de traballo xerados en plantacións de ENCE, a maioría foron subcontratadas con malas condicións laborais.
  • As condicións de traballo caracterizáronse por ser arreo, con inseguridade laboral e baixas remuneracións.
  • A diminución drástica da dispoñibilidade de auga superficial e subterránea, e até se rexistraron casos de esgotamento total do recurso, polas plantacións de ENCE.
  • Impactos sobre as producións agropecuarias circundantes, tanto polo esgotamento da auga como pola aparición de pragas.
  • Aumento do latifundismo e a apropiación da terra por empresas estranxeiras, ENCE posuía até agora 160.000 hectáreas, das que aínda conserva 30.000, tendo vendido o resto ao consorcio formado por Arauco/StoraEnso que agora conta con 250.000 ha. de terra en Uruguai.
  • Incremento das desigualdades económicas: ENCE recibiu cuantiosos recursos económicos públicos a través de subsidios directos e indirectos, mentres a poboación rural se empobreceu.
  • Deforestación e perda de biodiversidade, tala ilegal de monte nativo para a extensión das súas áreas plantadas con monocultivos de eucalipto.

O conxunto de danos sinalados implican unha Débeda Ecolóxica vixente, e non recoñecida nin asumida por parte de ENCE en Uruguai. Posto que a empresa española mantén a propiedade de 30.000 hectáreas de monocultivos de eucalipto en Uruguai, así como unha planta de chipeado con estaleiro en Montevideo para fornecer a demanda das plantas españolas como aquela de Huelva, dita Débeda séguese a incrementar polo que demandamos ao Goberno español actuar en consecuencia para dar cumprimento á Lei de Responsabilidade Ambiental.

Perante esta situación, Ecologistas en Acción, Verdegaia e o Observatorio da Débeda na Globalización pregúntanse se os accionistas de Stora-Enso e de Arauco están dispostos a asumir, conxuntamente coa adquisición anunciada, os pasivos socioambientais de ENCE no Uruguai. Cuéstionase así mesmo, se ENCE reparará ás comunidades afectadas polas súas actividades empresariais, e se o Goberno español pagará compensacións ao pobo uruguaio polo súa co-responsabilidade ante os danos causados, ao apoiar con diñeiro público estas actividades prexudiciais en repetidas ocasións.

En ocasión da manifestación en Pontevedra contra a contaminación de ENCE na ría pontevedresa o 13 de Xuño, faise un chamamento para unha mudanza do modelo de produción de papel, así como para unha redución drástica do seu consumo. Así mesmo, demándase a ENCE e ao Goberno español que recoñezan a Débeda Ecolóxica xerada en Uruguai e que os danos causados non só sexan restituídos, senón que ademais, se deteña a xeración deste tipo de danos.